13.4.02

mogambismo en Esperantujo


Mogambismo en Esperantujo


En marto 2002, ricevinte peton pri kunlaboro por la junia numero de La Ondo de Esperanto dediĉota al originala poezio, mi sendis al ili la poemojn Koplo [nun legebla en la poemaro Saturno] kaj (Laŭ Katulo) [en Saturno kaj Celakantoj]. La redaktejo respondis, ke ili ne povas aperi en La Ondo pro la uzo de pluraj t.n. tabuaj vortoj. Mi tuj decidis sendi ambaŭ poemojn al la sencenzura Fonto, sed samtempe sendis al La Ondo novan poemon por anstataŭigi la fian (Laŭ Katulo):

Al samlingvano


Kara Katulo, mi poemon verkis

pri iuj neglektindaj malamikoj

sed eldonisto ĝin ne publikigos

timante perdi abonantojn karajn

ĉar, li dekretas, vortas mi "tabue"

(vi mem la saman lingvon kulpis antaŭ

jarmiloj jam). Ĉu mi almenaŭ rajtu

nomi ilin "honto de esperanto"?

Tro longas eŭfemismoj, kurtas viv'.


Strasburgo, 13.3.2002


Aldone mi proponis, ke en
Koplo ili sxangxu la vorton "piĉoj" al "vulvoj", tiel ke neniu ofendiĝu. Nu, oni bonvolu kredi, ke ili jesis, kaj ke en La Ondo do publikiĝus la vulvizita Koplo plus la ironia Al samlingvano! (Fine mi decidis, ali-motive kaj -kiale, retiri mian poemkontribuon al tiu revuo).


Nu, ĉ. 1953 Franco-reĝimaj cenzuristoj en Hispanujo decidis malhelpi skandalon en la publika projekciado de la usona filmo
Mogambo, kun agadejo en la afrika ĝangalo. Por evitigi la spekton de adulta rilato inter edzo (akompanata de sia edzino) kaj belulino bivakanta alitende, ili reverkis la dialogojn tiel, ke hispanlingve oni dublu la geedzojn gefratoj, kaj la adultan paron geamantoj aŭ eĉ gefianĉoj! Sed kiel klarigi i.a. la pasiajn kisojn inter la falsaj frato kaj fratino? Moralaĵo: vi volis nul adulton, jen havu do inceston!


Eble ni bonvenigu en Esperantujo plian neologismon, la oportunan verbon "mogambi". Por difino oni konsultu la menciitan redaktejon.

8.3.02

Laŭ Katulo


Laŭ Katulo
 

Mi kacos vin en pugon kaj en buŝon,
Idiot’ Aŭrelio, sbir’ Furio,
kredantaj, ke, finfine kaj kaprice
aŭ fuĝe mi forlasis Esperanton.
Esperantujon decas repudii,
kaj tamen plu kultivi ties lingvon,
ĉar nek adverbo nek sufiks’ ĉagrenas
sed la mensogoj, trompoj kaj perfidoj
per kiuj vi sterkadas vian vojon
al glor’ aŭ al banana respubliko,
merderoj en ĉi mondo senkompata.
Ĉar mi okupas min pri realaĵoj
vi kredas, ke mi faris kiel Kabe?
Mi kacos vin en pugon kaj en buŝon.

 
                    *   *   *

La titolo aludas al jena poemo de Katulo
Vidu ankaŭ la poemon La merdulo absoluta

18.1.02

Unuaj kaj lastaj paĝoj el iama vojaĝa taglibro

18 januaro 2002

10h50 (hispana tempo)
17h50 (tajvana tempo)

Mi sidas en la avio per kiu mi flugos al Tajpeo [kaj unuafoje al Tajvano], ĵus agordinte mian horloĝon al la cellanda horo. Pro la malfruiĝo de la flugo el Madrido, mi timis ke mi maltrafos la duan flugon kaj do ankaŭ unu tutan ferian tagon, en Frankfurto. Feliĉe ne okazis tiel.

Aparte de dormeto ĉi-matene (koincide kun la siesta tempo en Tajvano), mi preskaŭ ne dormis de unu tuta tago. Hieraŭ mi iris al kinejo kun [mia amikino] Silvia (de 22h30 ĝis 24h30), poste ni drinkis plurajn vinojn, sekve ŝi akompanis min hejmen por la bagaĝo kaj poste al la flughaveno, kie ŝi adiaŭis min je la 6a, iom antaŭ mia enaviiĝo. Resume, mi kredas kaj esperas ke ĉi tiel, abrupte, mi agordis ankaŭ min mem al la tajvana tempo. Ni vidos, ĉu mi sukcesis. Ĉi-momente ne malfacilas al mi imagi aŭ akcepti ke nun estas jam preskaŭ la 6a posttagmeze.

Mi kunportas fotilon, sed mi supozas ke mi tute ne fotos. Prefere faru tion Chen [Hsiu-Chen en la originalo]; ŝi ja shatas kaj bone faras. Prefere mi nur skribu miajn impresojn.

Mi komencu per la anticipaj ideoj. Pli ol pri antaŭjuĝoj temas pri antaŭbildoj aŭ antaŭkonceptoj. Unue, pri Tajvano. Ĉi vorto [samkiel la portugaldevena Formozo] nomas la insulon, ne la tiean fantoman ŝtaton, kies oficiala nomo estas Respubliko Ĉinujo [angle kaj mallonge: ROC]. Vojaĝi al Tajvano aŭ al ROC kompareblas kun vojaĝo al hipoteza [Dua] Hispana Respubliko en Balearoj post tia enlanda milito, kie la faŝisma kanajlaro fagocitus "nur" la duon-insulan Hispanujon. Iel kvazaŭ viziti la ukronian* Hispanujon de [la verkisto] César Mallorquí [en sia novelo "La kolektisto de poŝtmarkoj"]. Kion mi imagas trovi aŭ renkonti tie? Reduktitan, pli facile manipuleblan version de Ĉinujo; respublikon atingintan la t.n. ekonomian bonfarton ŝparinte al si 50 jarojn de la tiel misnomata ĉina kontinenta komunismo, kaj kie la kulturo kaj tradiciaj artoj de la ĉina popolo konserviĝas pli bone ol sur la kontinento (mal)graŭ la konata soci-teknologia okcidentiĝo. (Ĉio ĉi sonas tre pedante). Sed mi ne imagas renkonti miniaturan landon. La 400 km inter nordo kaj sudo, la 23 milionoj da loĝantoj, la duona dekduo da montpintoj altaj pli ol 3000 metrojn (unu el ili[, la Jada Monto], preskaŭ 4000-metra, pli alta ol Tejdo* aux Fuĵio*) kun la doa pejzaĝa diverseco -- ne, tio ne estas landeto aŭ insuleto sed, male, tuta nova mondo eltrovinda. Kaj kiel mi povus eltrovi ĝin pli bone ol en la akompano de Chen, ĉi-landanino, kun unu monato da ferioj, propra aŭto kaj stirpermeso kaj kiun, cetere, ĉiuj nomas (ankau ŝi kaj mi mem) "mia umikino*" (aŭ mi -- ŝia umiko, tute egale).

Chen estas la alia mondo de mi esplorinda kaj eltrovinda dum ĉi 30 tagoj. Sed pri ŝi mi ne parolu ĉi-kajere. Eble iam poste mi ekemos verki poemon pri ŝi aŭ inspiritan de ŝi.

Supozeble mi remalkovros ankaŭ min mem ĉi-vojaĝe. Sonas topike, sed miakaze (preskaŭ) ĉiam estis tiel: Budapeŝto, Finnujo, Bruselo, Hispanujo, Lisbono...

Nu, jen la antaŭideoj per kiuj mi komencas la vojaĝon, kaj la vojaĝkajeron.



18h30

Ni devintus elflugi antaŭ 50 minutoj, sed ni plu surteras. Neĝas en Frankfurto. Mi malamas la frankfurtan flughavenon kaj, supozeble jam de miaj iamaj vojaĝoj kiel akompana busgvidisto, ankaŭ Frankfurton. Ha, ŝajnas ke ĉi tio ekmoviĝas. Ju pli frue ni forflugos de ĉi urbo kaj lando, des pli bone por ĉiuj.

Estas nun 18h45. Ne nur la tempo en Tajvano, en Tajpeo, sed, kurioze (kaj kurioze estas ankaŭ ke mi ne pensis pri tio pli frue), ĝi estas ankaŭ la tempo de Chen.